Udar jest wtedy, gdy brak jest przepływu krwi do mózgu. Są dwa rodzaje udarów. Jeden to taki, w którym jest zakrzep blokujący tętnicę. Drugi rodzaj udaru ma miejsce wtedy, gdy naczynia krwionośne pękają i krew swobodnie przemieszcza się w mózgu. Udar to gwałtowna utrata funkcji mózgu spowodowana zaburzeniem dopływu krwi do mózgu. Odzyskiwanie tego, co zabrała choroba. Rehabilitacja po udarze mózgu powinna się zacząć natychmiast. To szansa na odzyskanie sprawności (Fot. Diomedia) Udar w jednej chwili może odebrać Udar mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonu u osób dorosłych. Nawet, jeśli pacjent uzyska odpowiednią pomoc na czas i jego życiu nie zagraża już bezpośrednie niebezpieczeństwo, okres rekonwalescencji i powrotu do zdrowia jest bardzo trudny i wymaga wsparcia ze strony bliskich. Szczególne wyzwanie stanowi właściwe odżywianie osób po udarze. Sprawdź, z jakimi UDAR MÓZGU Kiedy dochodzi do udaru, do części mózgu zostaje zatrzymany dopływ krwi. W rezultacie dochodzi do jego uszkodzenia. Istnieją dwa główne typy udaru mózgu: 1. Niedokrwienny: z powodu niedrożności naczynia krwionośnego 2. Krwotoczny: spowodowany wylewem krwi w lub wokół mózgu Aby pomóc komuś po udarze, skorzystaj z tych 5 wskazówek, aby zapewnić jak najlepsze wsparcie: 1. Pamiętaj, że każdy udar jest inny. Jeśli nie wiesz, co to jest udar mózgu, edukacja jest pierwszym krokiem. Udar mózgu występuje, gdy tętnica doprowadzająca krew do mózgu zostaje całkowicie zablokowana przez skrzep (udar Swędzenie uszu nie jest typowym objawem udaru mózgu, proszę się nie martwić. Jeśli chodzi zaś o zaburzenia pamięci to mogą one ustąpić w miarę rehabilitacji. Proszę pozostać pod stałą kontrolą lekarską. Udar mózgu a wrzód żołądka i powrót do aktywności – odpowiada Dr n. med. Wojciech Kawiorski. Udar mózgu – leczenie Kiedy pojawią się objawy udaru mózgu, oznacza to, że tkanka mózgowa uległa uszkodzeniu. Bardzo ważne jest podjęcie szybkiej interwencji (do 3 godzin), ponieważ w przeciwnym razie deficytowe objawy neurologiczne ulegają utrwaleniu i dużo trudniej o rehabilitację i przywrócenie sprawności choremu. Objawy i Kiedy udar mózgu wpływa na zdolność koncentracji lub zauważania otoczenia, może powodować słabą równowagę. Na przykład, możesz poślizgnąć się na stopniu nie dlatego, że twoje nogi są słabe, ale dlatego, że po prostu "nie zauważyłeś" stopnia. Dlatego poprawa uwagi może pomóc w odzyskaniu równowagi po udarze. Stosunkowo rzadko zdarza się, by udar nie niósł ze sobą żadnych poważniejszych konsekwencji zdrowotnych. Jakie są rodzaje udaru? W zależności od charakteru zaburzenia krążenia mózgowego wyróżniamy: Udar niedokrwienny – występuje kiedy do mózgu przestaje dopływać krew. Powoduje to odcięcie dostawy tlenu oraz substancji Udar występuje, gdy dopływ krwi do mózgu jest zagrożony przez zatkaną lub pękniętą tętnicę. Kiedy udar ma miejsce w móżdżku, nazywa się to udarem móżdżku. Charakterystyczne objawy udaru obejmują opadanie twarzy, osłabienie jednej ręki i niewyraźną mowę. 13ATg. Zaburzenia widzenia Mogą przybierać różną formę od pogorszenia ostrości wzroku, przez niewyraźny, rozmazany obraz po podwójne widzenie. Zdarza się, że dochodzi do ubytku w polu widzenia jednego lub obydwu oczu. Często jest to tzw. niedowidzenie połowicze – pacjent nie widzi prawej lub lewej strony zarówno w prawym jak i lewym oku. Objaw zauważany jest przez chorego przeważnie dopiero, kiedy potyka się o przedmioty znajdujące się na jego drodze lub strąca je z mebli znajdujących się na wysokości rąk. Zobacz też: Udar mózgu - jak udzielić pierwszej pomocy? Zaburzenia mowy Zaburzenia mowy są bardzo charakterystyczne dla udaru. Czasem mogą być spowodowane tylko porażeniem mięśni – opadnięty kącik ust przeszkadza w wyraźnym mówieniu. Zaburzenia mowy mogą wynikać również z uszkodzenia ośrodków mowy w mózgu. Wówczas osoba ma problemy ze znalezieniem właściwych słów, mówi niewyraźnie lub wręcz bełkocze, a zdania nierzadko są pozbawione sensu. Bywa również, że osoba dotknięta udarem nie rozumie co się do niej mówi. Zaburzenia czucia Zaburzenia czucia również dotyczą przeważnie jednej połowy ciała i najbardziej zauważalne są na kończynach i twarzy. Może to być delikatne zmniejszenie odczuwania dotyku, dziwne doznania takie jak mrowienie lub drętwienie (tzw. parestezje), aż do kompletnego znieczulenia i niewrażliwości na dotyk. Zaburzenia równowagi i koordynacji Zaburzenia równowagi i koordynacji występują zdecydowanie rzadziej. Dochodzi do nich, gdy udar dotyczy tylnej części mózgu. Mogą pojawić się zawroty głowy lub nagła utrata równowagi przy staniu lub chodzeniu. Zaburzenia koordynacji objawiają się trudnościami przy wykonywaniu różnych czynności – chodzenia, biegania, ale też np. picia ze szklanki. Osoba z zaburzeniami koordynacji może mieć problem z sięgnięciem po szklankę, a potem z trafieniem szklanką do ust. Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia, może się rozwinąć w wyniku udarów krwotocznych lub rozległych udarów niedokrwiennych. Powoduje zespół objawów, do których należą: ból głowy, wymioty, zaburzenia widzenia, nieregularne tętno, wzrost ciśnienia tętniczego, nierówność oddechu, zaburzenia świadomości – od senności do utraty przytomności. Niedowład – porażenie mięśni Niedowład po udarze najczęściej dotyczy jednej strony ciała. Osoba dotknięta udarem nie może poruszyć ręką lub palcami, to samo może dotyczyć nogi po tej samej stronie ciała. Porażenie mięśni twarzy objawia się opadaniem kącika ust po jednej stronie. Pacjent nie musi początkowo zauważać zmiany w wyglądzie twarzy. Pierwsze sygnały pojawiają się, gdy podczas picia lub jedzenia, pokarm i płyny wypływają przez opadnięty kącik ust. Nagły ból głowy Ból głowy, wbrew pozorom, nie musi występować w udarach mózgu. Jest typowym objawem udarów krwotocznych, które stanowią zaledwie 10-15% wszystkich udarów. Opisywany jest wtedy jako bardzo silny i nagle pojawiający się ból głowy, „najgorszy w życiu”. Często zlokalizowany jest z tyłu głowy, mogą mu towarzyszyć nudności i wymioty. Zobacz też: Boli mnie głowa - czy mam udar? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Udar mózgu jest bardzo niebezpieczny. Jeśli rozpoznasz pierwsze objawy udaru, naprawdę możesz uratować komuś życie. Pamiętaj! Bez względu na to, czy to udar krwotoczny czy udar niedokrwienny, liczy się każda chwila! Jakie są przyczyny i objawy udaru mózgu. Jak przebiega leczenie pacjentów z udarem? I jak powinna wyglądać rehabilitacja po udarze? Spis treściUdar mózgu - rodzajeUdar mózgu - objawyUdar mózgu - skutkiUdar mózgu - pierwsza pomocUdar mózgu - przyczyny i czynniki ryzykaUdar mózgu - diagnostykaUdar mózgu - leczenieNowoczesne metody leczenia udaru mózgu [wideo]Udar mózgu - rehabilitacja po udarze mózguUdar mózgu - zapobieganie Udar mózgu to nagłe, miejscowe zaburzenie krążenia krwi w mózgu. W Polsce co roku udar mózgu dosięga ok. 80 tys. osób, z czego aż 30 tys. umiera w ciągu miesiąca. Warto zaznaczyć, że ok. 5 proc. z tych 80 tys. jest w młodym wieku. Choć zdecydowana większość pacjentów, którzy mają udar mózgu, to osoby starsze (średnia wieku to 60 lat), to udary zdarzają się także u osób młodych (od 20 do 35 lat). Spośród tych, którym udaje się przeżyć ostrą fazę udaru, 20 proc. wymaga stałej opieki, 30 proc. pomocy w niektórych codziennych czynnościach, zaś 50 proc. pacjentów po udarze mózgu odzyskuje niemal pełna sprawność, jest samodzielna, może wrócić do pracy. Ale powrót do zdrowia po udarze zależy od tego, jak szybko chorzy trafi pod specjalistyczną opiekę. Niedokrwione neurony obumierają w tempie 1,8 mln na minutę. Z każdą minutą obumiera więc część mózgu. A więc życie i zdrowie naszych bliskich często zależy od tego, czy w chwili zagrożenia pacjent, a przede wszystkim osoby w jego otoczeniu będą potrafiły właściwie i szybko zareagować. Poradnik Zdrowie: udar mózgu - przyczyny, objawy Udar mózgu - rodzaje udar niedokrwienny Udar niedokrwienny mózgu, inaczej zawał mózgu, to najczęściej występująca postać udaru mózgu. Stanowi 70-80% wszystkich jego przypadków. Jego przyczyną jest niedokrwienie, czyli nagłe zatrzymanie dopływu krwi do mózgu. Do niedokrwiennego udaru mózgu dochodzi, gdy skrzep krwi lub blaszka miażdżycowa zatka wnętrze naczynia, które doprowadza krew do mózgu. udar krwotoczny Udar krwotoczny mózgu powstaje wskutek rozerwania naczynia mózgowego, powodując wynaczynienie krwi w obrębie mózgowia. Krew poza naczyniami całkowicie niszczy tkanki, z którymi się styka. Stanowi ok. 15% przypadków udaru mózgu. Wyróżnia się dwa rodzaje udaru krwotocznego: a) krwotok śródmózgowy - powstaje w wyniku pęknięcia tętniczki mózgowejb) krwotok podpajęczynówkowy - to wylanie się krwi do przestrzeni otaczającej mózg udar żylny Jest wynikiem zakrzepicy żył mózgowych lub zatok żylnych opony twardej. Występuje bardzo rzadko. mikroudar (mały udar, mini udar) Miniudar (inaczej mały udar, mini udar, przemijające niedokrwienie mózgu) to schorzenie związane z nagłym zaburzeniem dostarczania krwi do mózgu. Chociaż objawy ustępują dość szybko, nawet w ciągu godziny, mogą wystąpić kilkakrotnie i są zwykle zwiastunem dużego udaru. Szacuje się, że u co piątej osoby po miniudarze prawdziwy udar może wystąpić w ciągu kilku dni lub tygodni. Udar mózgu - objawy Objawy udaru mózgu nie u każdego pojawiają się od razu. Najpierw mogą wystąpić objawy ostrzegawcze. Jest to tzw. mały udar, znany także pod nazwą przemijającego niedokrwienia mózgu. Objawy małego udaru utrzymują się zwykle 15-60 minut, najdłużej 24 godziny i same ustępują całkowicie. Co piąty chory ma objawy ostrzegawcze, zanim zachoruje na udar dokonany. Objawy udaru mózgu to:² niedowład, porażenie lub zaburzenia czucia połowicze (występujące tylko po jednej stronie ciała) zaburzenia mowy (mowa niewyraźna, bełkotanie, utrata zdolności mówienia, trudności w zrozumieniu mowy) zaburzenia widzenia – charakterystyczne jest niedowidzenie na jedno oko lub niedostrzeganie połowy pola widzenia (prawej lub lewej). Może pojawić się także podwójne widzenie zawroty głowy i bóle głowy z uczuciem wirowania otoczenia, z towarzyszącymi nudnościami, wymiotami zaburzenia równowagi - Najczęstsze objawy w tzw. ostrej fazie udaru mózgu to objawy motoryczne, a więc niedowłady kończyn, ręki lub nogi, albo jednocześnie górnej i dolnej kończyny najczęściej po tej samej stronie - mówi w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle dr hab. n. med. Jacek Rożniecki, kierownik Kliniki Neurologii, Udarów Mózgu i Neurorehabilitacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. - Objawem udaru jest także asymetria dolnej części twarzy w zakresie ust. Kącik ust jest obniżony po jednej stronie, fałd nosowo-wargowy wygładzony i to również powoduje bardziej niewyraźną mowę. - Kolejnym objawem świadczącym o tym, że mamy do czynienia z udarem mózgu, są zaburzenia mowy i problemy z porozumiewaniem się - dodaje dr Rożniecki. - Rzadziej występują takie objawy jak np. podwójne widzenie [...] Czasami mogą wystąpić zawroty głowy i zaburzenia równowagi, zaburzenia chodu. Udar mózgu - skutki Skutki udaru mózgu to:³ niepełnosprawność ruchowa (25‒50% przypadków) - zwłaszcza niedowład połowiczy, a także zaburzenia napięcia mięśniowego zaburzenia procesów poznawczych (30‒35% przypadków) zaburzenia pamięci otępienie zaburzenia koncentracji uwagi zaburzenia postrzegania zaburzenia emocjonalne (25‒60% przypadków) - apatia lub depresja przymusowy śmiech lub płacz stany maniakalne napady lęku lub lęk uogólniony napady padaczkowe (3‒30% przypadków) - napady wczesne lub późne powikłania ogólnoustrojowe zakażenia dróg moczowych odleżyny zapalenia płuc powikłania zakrzepowo-zatorowe ograniczenie aktywności społecznej (zależnie od stopnia niesprawności) - utrata dotychczasowego statusu społecznego, obniżenie stopy życiowej, izolacja od otaczającego świata Udar mózgu - pierwsza pomoc Jeżeli dostrzeżesz ww. objawy u bliskiej ci osoby, poproś, aby: uśmiechnęła się - jeśli widzisz, że podnosi tylko połowę ust, druga część twarzy może być porażona jednocześnie podniosła nad głowę obie ręce - Gdy nie może tego zrobić, masz dowód, że niedowład objął połowę ciała powtórzyła proste zdanie, np. dziś jest ładna pogoda. Jeśli mówi niewyraźnie lub wcale nie może wykrztusić słowa, może to oznaczać udar Wtedy postępuj wg. następującej instrukcji: 1. wezwij pogotowie ratunkowe, nie podawaj poszkodowanemu ani picia, ani jedzenia 2. jeśli poszkodowany jest przytomny, ułóż go w wygodnej dla niego pozycji 3. jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej Udar mózgu - przyczyny i czynniki ryzyka Wśród czynników ryzyka udaru mózgu wyróżnia się te niemodyfikowalne (na które nie mamy wpływu) i czynniki ryzyka, na które mamy wpływ. Najważniejszy i najczęstszy czynnik ryzyka udaru mózgu to nadciśnienie tętnicze. Ustawienie ciśnienia tętniczego w granicach ideału (120/80 mm Hg) obniża ryzyko udaru aż o 30-40 proc. Czynniki ryzyka, na które nie mamy wpływu Czynniki ryzyka, na które mamy wpływ wiek (powyżej 55 lat – nie oznacza to, że młode osoby nie zapadają na udar, tylko że częstość występowania udarów rośnie z wiekiem) płeć (częściej u kobiet niż u mężczyzn) rasa (częściej chorują osoby rasy czarnej) czynniki genetyczne nadciśnienie tętnicze choroby serca migotanie przedsionków wady serca palenie papierosów cukrzyca choroby naczyń (zwłaszcza zaawansowana miażdżyca) zaburzenia gospodarki lipidowej otyłość lub duża nadwaga zespół bezdechu sennego nadużywanie alkoholu Warto wiedzieć, że istnieją czynniki ryzyka udaru typowe dla kobiet. Naukowcy z Brigham and Women's Hospital w Bostonie (USA)1 zbadali potencjalne czynniki ryzyka udaru, które są unikalne właśnie dla kobiet:¹ poziomy hormonów, a konkretnie niski poziom dehydroepiandrosteronu (DHEA) hormonalna terapia zastępcza antykoncepcja hormonalna - przyjmowanie doustnego estrogenu lub złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych wczesny wiek pierwszej miesiączki (mniej niż 10 lat) wczesny wiek menopauzy (poniżej 45 lat) powikłania ciążowe cukrzyca ciążowa stan przedrzucawkowy nadciśnienie tętnicze w czasie ciąży lub bezpośrednio po niej Naukowcy zwracają uwagę, że nie każda kobieta, u której występuje jeden lub więcej czynników, będzie miała udar mózgu. Jednak, ich zdaniem, lekarze powinni zwrócić szczególną uwagę na takie pacjentki. Udar mózgu - diagnostyka Pacjent z udarem mózgu powinien trafić jak najszybciej na oddział neurologiczny, dysponujący tomografem komputerowym, aby w ciągu kilku godzin otrzymać specjalistyczną pomoc. Badanie tomograficzne jest niezwykle ważne, ponieważ pozwala zobaczyć obszar mózgu dotknięty choroba i określić jej rodzaj. Jeśli nie można wykonać tomografii, robi się punkcje lędźwiową, czyli pobiera specjalną igłą płyn mózgowo-rdzeniowy. USG dopplerowskie pozwala ocenić stan tętnic szyjnych, które mogą być zablokowane przez zator. Sprawdza się również poziom krzepliwości krwi. Jeżeli chory jest przytomny, wykonuje się też badanie neurologiczne (sprawdza się poprawność odruchów, ocenia siłę i sprawność mięśni, bada reakcje źrenic na światło). To wszystko pozwala precyzyjnie wyznaczyć obszar zniszczenia mózgu. Udar mózgu - leczenie W przypadku udaru krwotocznego jest mało metod skutecznego leczenia, jednak w przypadku udaru niedokrwiennego jest duża szansa na wyleczenie, o ile pacjent szybko trafi do szpitala. W przypadku udaru niedokrwiennego mózgu podaje się lek, który rozpuszcza skrzeplinę. Szybka i skuteczna interwencja daje pacjentowi szanse na odzyskanie mowy i siły mięśniowej w porażonych w dużym stopniu zapobiec uszkodzeniu mózgu, jeśli pacjent trafi do szpitala w ciągu ok. 2 godzin od wystąpienia udaru. Jest jeszcze szansa na udrożnienie zamkniętego naczynia mózgowego i przywrócenie krążenia w obszarze, który wprawdzie jest niedokrwiony, ale wciąż jeszcze żywy. Po 5–6 godzinach dochodzi do trwałych i nieodwracalnych zmian w tym obszarze mózgu, który uległ niedokrwieniu. Jeżeli chory otrzyma lek w ciągu ok. 3 godzin od wystąpienia objawów udaru, istnieją duże seanse na zminimalizowanie neurologicznych powikłań choroby, głównie niedowładów i zaburzeń mowy. Zazwyczaj chory leży w szpitalu 3 tygodnie. To czas, który decyduje o przyszłości, czyli sprawności intelektualnej i fizycznej. To też okres, gdy najszybciej przebiega regeneracja organizmu. Później wszystkie zmiany cofają się znacznie wolniej. Ważna jest także odpowiednia dieta po udarze. Badania wykazują, że u części pacjentów o przebytym udarze stwierdza się cechy niedożywienia, które istotnie zwiększa ryzyko występowania powikłań po udarze, takich jak, np. infekcje i odleżyny. Utrata masy mięśniowej utrudnia podjęcie skutecznej rehabilitacji i przedłuża czas pobytu chorego w szpitalu. Niedożywienie zmniejsza szanse na odzyskanie sprawności po udarze, zwiększa też ryzyko zgonu. Nowoczesne metody leczenia udaru mózgu [wideo] W Polsce stosuje się coraz więcej nowoczesnych metod leczenia udaru mózgu, ponieważ dotyka ona w naszym kraju aż 70 tys. osób rocznie. Pierwszym etapem leczenia udaru mózgu jest przywrócenie krążenia u osoby, która go przeszła. Jedną z metod, za pomocą których się to udaje jest mechaniczna trombektomia. O nowoczesnych metodach leczenia udaru mózgu opowiada dr hab. n. med. Adam Kobayashi z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Udar mózgu - rehabilitacja po udarze mózgu Rehabilitacja po udarze mózgu rozpoczyna się w oddziale neurologicznym lub udarowym często już w dniu przyjęcia do szpitala i jest kontynuowana w oddziale rehabilitacyjnym, w przychodni lub – jeśli zachodzi taka konieczność – w domu chorego. Rehabilitacja jest szansą dla wielu pacjentów dotkniętych udarem mózgu na powrót do normalnego i aktywnego życia. Udar mózgu - zapobieganie 1. Kontrola ciśnienia tętniczego - zaleca się utrzymywanie wartości ciśnienia tętniczego poniżej 140/90 mm Hg, a u osób obciążonych cukrzycą i chorobami nerek do 130/80 mm Hg 2. Nie pal tytoniu i nie pij alkoholu 3. U osób pijących alkohol zaleca się ograniczenie jego spożycia najwyżej do 2 drinków dziennie u mężczyzn i 1 u kobiet. 4. Zwiększ aktywność fizyczną - skutkuje to zmniejszeniem zapadalności na schorzenia sercowo-naczyniowe, także udar mózgu. Rekomendowany jest regularny wysiłek fizyczny, umiarkowanie intensywny, przez min. 30 minut dziennie (szybki marsz, jogging, jazda na rowerze, aerobik). 5. Stosuj dietę ubogą w sód i bogatą w potas (sprzyja redukcji nadciśnienia tętniczego), częste spożywanie owoców i warzyw oraz ograniczenie tłuszczów zwierzęcych. 6. Trzymaj wagę ciała w normie. Jeśli masz nadwagę lub otyłość, zrzuć zbędne kilogramy - szczególnie, że jest otyłość lub nadwaga jest powiązana z innymi czynnikami ryzyka jak nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia, cukrzyca. 7. Kontroluj poziom cukru we krwi 8. Ogranicz stres – Udar to nagłe, miejscowe zaburzenie krążenia krwi w mózgu – mówi prof. Jarosław Sławek, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, kierownik Oddziału Neurologii Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku. – Najczęściej występującym typem udaru jest udar niedokrwienny, zwany też zawałem mózgu. Zwykle związany jest on z procesem miażdżycowym naczyń prowadzących utlenowaną krew do komórek mózgowych – wyjaśnia. Udar mózgu jest uważany za trzecią najczęstszą przyczynę zgonu i główny powód inwalidztwa osób dorosłych. Jak podaje Światowa Organizacja Udaru Mózgu (World Stroke Organization), na świecie 80 mln osób przeszło udar mózgu, a 50 mln z nich jest z jego powodu niepełnosprawnych. Rozróżnia się dwa rodzaje udarów – niedokrwienny i krwotoczny. Rocznie prawie 80 tys. Polaków doświadcza udaru niedokrwiennego, który stanowi 85 proc. przypadków udaru. Połowa osób, która przeżyje, zmaga się z niedowładami, zaburzeniami mowy i innych funkcji. Większość z nich musi być otoczona całodobową opieką dotyczącą wszelkich codziennych czynności. Eksperci podkreślają, że kluczowe dla rokowania w udarze mózgu jest właściwe rozpoznanie i szybka interwencja lekarska. Objawy udaru U części pacjentów najpierw mogą wystąpić objawy ostrzegawcze, tzw. mały udar, nazywany również przemijającym niedokrwieniem mózgu. Objawy małego udaru utrzymują się zwykle 15-60 minut, najdłużej 24 godziny i ustępują całkowicie same. – Takich niepokojących objawów nie wolno lekceważyć, bo ich wystąpienie to ostrzeżenie przed dużym udarem, który przychodzi najczęściej w ciągu najbliższych kilkunastu dni – apelują neurolodzy. Podkreślają, że zawsze w takiej sytuacji należy zgłaszać się do lekarza i to bezpośrednio na Oddział Ratunkowy, a nie do lekarza rodzinnego. Liczy się każda minuta. – W udarze mózgu kładziemy bardzo duży nacisk na logistykę, żeby odpowiednio diagnozować pacjentów, żeby nie przegapić tych pierwszych symptomów udaru, bo im szybciej się leczy, tym lepsze wyniki – mówi dr Michał Karliński z Instytutu Psychiatrii i Neurologii, II Klinika Neurologiczna Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Polskie Towarzystwo Neurologiczne Leczenie udaru mózgu W przypadku rzadziej występującego udaru krwotocznego nadal jest niewiele metod skutecznego leczenia, przyznają eksperci. Natomiast przypadku udaru niedokrwiennego pacjent ma duże szanse na wyleczenie, o ile trafi do szpitala do 4,5 godziny od wystąpienia udaru, najlepiej na tzw. oddział udarowy. Tam podaje się mu lek, który rozpuszcza skrzeplinę (zabieg taki nazywamy trombolizą dożylną). Daje to szansę na odzyskanie mowy i sprawności ruchowej. – Przynajmniej 25 proc. chorych, którzy przeszli niedokrwienny udar mózgu jest w stanie w pełni wrócić do wszystkich aktywności jakie prowadzili przed chorobą, albo przynajmniej zachować pełną samodzielność – ale w każdym przypadku liczy się czas – podkreśla. W październiku wprowadzany został program pilotażowy dla nielimitowanych świadczeń w zakresie trombektomii mechanicznej w Polsce, na razie tylko w 7 ośrodkach. – Trombektomia mechaniczna pozwala na usunięcie zakrzepu z tętnic mózgowych. Uznana jest na świecie za metodę przełomową i daje szansę na powrót do normalnego życia ponad 50 proc chorych – tłumaczy prof. Konrad Rejdak, kierownik Kliniki Neurologii, Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 4 w Lublinie. Jest to ośrodek, który jako pierwszy został włączony do pilotażu. – Wykonujemy ją u pacjentów, u których nie zadziałała tromboliza dożylna i u których zidentyfikowano zatkanie tętnicy mózgowia. I w tym przypadku czas gra rolę, bo można ją wykonać tylko do 6 godzin od momentu wystąpienia udaru. Procedura wykonywana w późniejszym okresie nie przynosi już tak spektakularnych rezultatów. Ryzyko udaru można zmniejszyć Na wystąpienie udaru mózgu wpływają schorzenia układu sercowo-naczyniowego, takie jak nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, miażdżyca tętnic szyjnych i cukrzyca – przypominają specjaliści. – Oczywiście choroby te należy diagnozować i odpowiednio leczyć. Jednak sama farmakoterapia to zdecydowanie za mało. Zdecydowanie większe znaczenie ma nasz codzienny styl życia – mówi – mówi dr Michał Karliński z Instytutu Psychiatrii i Neurologii, II Klinika Neurologiczna Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. – Badania dowodzą, że poprzez wprowadzenie 5 bardzo konkretnych zachowań prozdrowotnych, możemy zapobiec połowie wszystkich udarów mózgu. Te zachowania to niepalenie tytoniu, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna, umiarkowane spożycie i nienadużywanie alkoholu oraz zdrowa dieta – wymienia dr Karliński. Polskie Towarzystwo Neurologiczne